'Wéér ruzie met mijn ouders omdat ik te lang onder de douche sta! Ze snappen er niets van. Ik weet zelf ook wel dat het gek is, maar ik moet douchen volgens een bepaald ritueel. Wanneer ik het fout doe moet ik opnieuw beginnen. Ook aankleden geeft veel spanning en moet op een bepaalde manier. De laatste tijd kom ik daardoor vaak te laat op afspraken en op school. Ik kan het niet stoppen.'
Als je last hebt van dwangklachten, heb je steeds terugkerende en storende gedachten. Ook kun je je gedwongen voelen om bepaalde handelingen uit te voeren. Je weet dat deze gedachten en handelingen overdreven en onlogisch zijn, maar toch kun je het niet van je afzetten. Deze klachten ontstaan meestal voor het twintigste levensjaar.
Er zijn verschillende vormen van dwangklachten, zoals:
Controledwang
Als je last hebt van controledwang, moet je bepaalde dingen van jezelf steeds opnieuw controleren. Je controleert bijvoorbeeld meerdere keren of het gas uit is, of de voordeur wel op slot is en of al je spullen nog in je tas zitten. Het kan zijn dat je dit doet omdat er anders iets naars gebeurt. Het kan ook zijn dat je niet goed weet waarom je dingen moet controleren, maar dat je anders erg gespannen raakt.
Was-, schoonmaak- of poetsdwang
Wanneer je last hebt van één van bovenstaande dwangvormen, ben je extreem bang voor vuil en besmetting. Je bent je voortdurend bewust van vuil en bacteriën en voelt je snel vies. Het kan ook zijn dat je bang bent om besmet te raken met een enge ziekte. Om dit te voorkomen poets je het huis grondig, was je je handen vaak, raak je kranen en wc's niet aan of durf je niemand in jouw huis te ontvangen.
Ordedwang
Met ordedwang ben je veel tijd kwijt met het recht leggen of ordenen van spullen. Wanneer iets in jouw ogen niet recht ligt, word je erg gespannen en kun je het niet laten om het recht te leggen. Het kan ook dat je jezelf verplicht om spullen dwangmatig te ordenen op volgorde, kleur of grootte.
Teldwang
Als je last hebt van teldwang, ben je dwangmatig bezig om allerlei zaken te tellen, zoals de traptreden of stoeptegels waarop je loopt. Vaak tel je alles meerdere keren omdat je bang bent dat er anders iets ergs zou kunnen gebeuren. Soms is er sprake van goede en slechte getallen en moet je van jezelf op een bepaald 'goed' getal uitkomen.
Dwanggedachten over geweld, seks of geloof
Het kan ook zijn dat je last hebt van de gedachten dat je bijvoorbeeld iemand aanvalt of steekt met een mes of dat je twijfelt of je bepaalde seksuele handelingen hebt verricht. Deze gedachten maken je erg angstig en zorgen ervoor dat je situaties of voorwerpen gaat vermijden. Je vermijdt bijvoorbeeld messen uit angst iemand te steken.
Dwangklachten gaan nooit vanzelf over. Wacht daarom niet met het zoeken van hulp en voorkom dat je klachten toenemen. De psychologen van Psychologiepraktijk UP zijn gespecialiseerd in angstklachten en ondersteunen dagelijks mensen met klachten die variëren van beginnende tot ernstige dwangklachten.
Een afspraak maken of een vraag stellen?
Wil je weten wat UP voor jou kan betekenen?